Kripto Davaları 2025 Hakkında
Türkiye'de Kripto Para Davaları: Dijital Varlıklar ve Hukuki Mücadele Alanı ⚖️
Kripto paraların ve blokzincir teknolojisinin hızla yayılması, Türkiye'de de finansal ve hukuki alanda büyük bir dönüşümü beraberinde getirdi. Kapsamlı bir yasal düzenlemenin henüz tam olarak oturmadığı bu alanda, dolandırıcılık, hırsızlık ve çeşitli hukuki uyuşmazlıklar nedeniyle kripto davaları giderek artıyor. Bu davalar, Türk Hukuku'nda kripto varlıkların hukuki niteliği, delil tespiti ve uluslararası işbirliği gerekliliği gibi karmaşık konuları gündeme taşıyor.
Kripto Dolandırıcılığı Suçları ve Cezai Sorumluluk
Kripto paralar, hukuken bir malvarlığı değeri olarak kabul edildiği için, hileli yollarla ele geçirilmeleri Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında malvarlığına karşı işlenen suçların konusu olabilmektedir.
Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158)
Kripto dolandırıcılıklarının büyük çoğunluğu, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması nedeniyle nitelikli dolandırıcılık suçu kapsamında değerlendirilir.
Cezası: Üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası öngörülür.
Bilişim Suçları: Dolandırıcı, mağdurun cüzdanına veya borsa hesabına izinsiz giriş (Phishing gibi) yapmışsa, nitelikli dolandırıcılığın yanı sıra TCK 243-244 maddeleri uyarınca "Bilişim Sistemine Girme" gibi suçlardan da ayrıca cezalandırılabilir.
Örgütlü Suç: Suçun organize bir biçimde işlenmesi halinde, TCK 220 uyarınca suç örgütü hükümleri de devreye girerek cezalar ağırlaştırılır.
Hukuki Sürecin Başlatılması: Savcılığa Suç Duyurusu
Mağduriyetin tespiti sonrası atılması gereken ilk adım, ikamet edilen yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığı'na, Siber Suçlarla Mücadele Bürosu'na sunulmak üzere bir şikayet dilekçesi vermektir.
Dilekçe İçeriği: Olayın kronolojik ve detaylı anlatımı, kimlik bilgileri, dolandırıcılara para gönderildiğine dair tüm banka dekontları ve yazışma kayıtları bu dilekçenin temelini oluşturur.
Kaybedilen Paranın Geri Alınması ve Hukuk Davaları
Ceza davası sürecinin yanı sıra, mağdurların uğradıkları maddi zararın telafisi için hukuk mahkemelerinde de dava açması gerekmektedir. Kripto varlık davalarında, uyuşmazlığın niteliğine göre Asliye Hukuk Mahkemeleri veya Asliye Ticaret Mahkemeleri görevli olabilmektedir.
Uygulanabilecek Hukuki Yollar
İhtiyati Haciz: Dolandırıcının tespit edilmesi halinde, mahkemeye başvurularak şüphelinin banka hesaplarına ve diğer mal varlıklarına ihtiyati haciz koydurulması, paranın kaçırılmasını önlemek adına kritik öneme sahiptir.
İcra Takibi: Eğer para banka aracılığıyla gönderilmiş ve dekont delili mevcutsa, dolandırıcıya karşı ilamsız icra takibi başlatılabilir. Borçlu yedi gün içinde itiraz etmezse takip kesinleşir ve haciz işlemleri başlatılır.
Maddi Tazminat Davası: Mağdura verilen maddi zararların iadesi için hukuk mahkemelerinde tazminat davası açılır.
Delil Tespiti ve Zaman Aşımı
Delillerin Toplanması: Kripto para platformlarının verileri silinebileceği için, davadan önce dijital cüzdan ve hesap bilgilerine ait ekran görüntülerinin alınması ve mümkünse noter tarafından tasdik edilmesi büyük bir avantaj sağlar.
Zaman Aşımı: Nitelikli dolandırıcılık suçu TCK kapsamında 15 yıllık zamanaşımına tabi olduğundan, bu süre hukuk davalarında da uygulanmaktadır. Hukuki süreci en kısa sürede başlatmak, olumlu sonuç alma şansını artırır.
Kripto Hukuku Avukatının Kritik Rolü
Kripto para davaları, teknik ve hukuki açıdan büyük uzmanlık gerektirmektedir. Bu süreçte alanında uzman bir kripto para avukatının desteği hayati önem taşır:
Delillerin Hukuka Uygun Toplanması: Avukat, blokzincirdeki işlem izlerinin takibi, MASAK ve BTK gibi kurumlarla yazışmaların yapılması ve dijital kanıtların hukuka uygun şekilde toplanmasını sağlar.
Uluslararası İşbirliği: Dolandırıcıların tespiti ve varlıkların takibi için yabancı ülkelerle adli yardımlaşma (istinabe) ve uluslararası borsalarla hukuki yazışmalar yapılması gerekebilir; bu süreçler uzmanlık gerektirir.
Çifte Takip: Avukat, hem ceza davası hem de tazminat davası süreçlerini eş zamanlı yürüterek mağduriyetin en hızlı şekilde giderilmesi için çalışır.
Unutulmamalıdır ki, profesyonelce hazırlanmış bir başvuru, hazırlıksız ve tek başına yapılan başvurulara göre sürecin etkin ilerlemesini çok daha fazla sağlar ve kaybedilen paranın kısmen de olsa geri alınması ihtimalini güçlendirir.
